Waziri Mkuu wa Uingereza Liz Truss leo Alhamisi Oktoba 20, 2022 ametangaza kujiuzulu kufuatia wiki kadhaa za ukosoaji kutoka kwa wapinzani wake na wanachama wa chama chake cha Conservative na kujiuzulu kwa wateule wake wawili wakuu katika Baraza la Mawaziri.
Truss alisema atasalia kama waziri mkuu hadi mrithi atakapochaguliwa. Alisema uchaguzi wa viongozi utakamilika ndani ya wiki ijayo.
Wabunge wa Tory walimsihi Bi Truss aondoke baada ya serikali yake kukumbwa na misukosuko ya kisiasa, kufuatia kupuuzwa kwa sera zake nyingi za kiuchumi.
Bi Truss alichaguliwa na uanachama wa Tory mnamo Septemba, lakini alipoteza mamlaka baada ya mfululizo wa zamu za U.
Bi Truss alisema atasalia kwenye wadhifa huo hadi mrithi atakapochukua rasmi wadhifa wa kiongozi wa chama na atateuliwa kuwa waziri mkuu na Mfalme Charles III.
Jeremy Hunt - ambaye aliteuliwa kuwa kansela wiki jana - amesema hatasimama katika kinyang'anyiro cha uongozi kuwa waziri mkuu ajaye.
Kujiuzulu kwake kunafuatia wiki za mgogoro wa kisiasa na kiuchumi, baada ya serikali kuanzisha "bajeti ndogo" mpya ambayo ilikosolewa vikali.
Kiongozi wa chama cha upinzani cha Labour, Sir Keir Starmer, ametoa wito wa kufanyika kwa uchaguzi mkuu. Chama cha Conservative, wakati huo chini ya uongozi wa Boris Johnson, kilishinda kura nyingi katika uchaguzi mkuu uliopita wa 2019.
Yeyote atakayechaguliwa kuwa mrithi wa Truss kutoka safu ya Chama cha Conservative atakuwa waziri mkuu wa tano tangu U.K. ilipopiga kura ya kujiondoa katika Umoja wa Ulaya katika kura ya maoni ya Brexit ya 2016 katika kipindi cha misukosuko isiyo na kifani katika historia ya kisiasa ya Uingereza.
Kutoka nje ya ngazi ya Nambari 10 ya Downing Street, Truss alisema uchaguzi wa viongozi utafanyika kwa muda wa siku saba zijazo.
Bajeti ya Truss ilikosolewa vikali na takwimu za upinzani na wachumi, na pia kuzua ukosoaji nadra wa sera ya ndani kutoka kwa Rais Joe Biden na Shirika la Fedha la Kimataifa.
Wakati Kansela aliyesimamia bajeti, Kwasi Kwarteng, alijiuzulu wiki iliyopita na mrithi wake akaanza mara moja kubadilisha punguzo la ushuru ambalo lilikuwa limeahidiwa, uharibifu wa mamlaka ya Truss ulithibitika kuwa mwisho.
Mvutano ndani ya chama hicho ulifikia kiwango cha kuchemka Jumanne usiku kabla ya kura ya wabunge ambayo ilionekana kuwa kura ya imani kwa waziri mkuu. Ripoti ziliibuka kuwa baadhi ya wabunge walibanwa na mawaziri wa serikali ili kuwafanya wapige kura zao katika hali ya hofu iliyoibuka baada ya mawaziri wengine kujiuzulu.
"Ilikuwa ya fujo, hasira sana -- kulikuwa na kelele nyingi. Kulikuwa na angalau mkono mmoja kwa mbunge mwingine na, kwangu, huo ulikuwa uonevu na vitisho vya wazi," mwanasiasa wa upinzani wa chama cha Labour ambaye alishuhudia tukio hilo alisema.
Rishi Sunak, mpinzani wa zamani wa Truss na Jeremy Hunt, kansela aliyeteuliwa hivi karibuni, ndio wanaopendekezwa mapema kumrithi waziri mkuu, waangalizi walisema Alhamisi.
Wakati huo huo, Waziri Mkuu wa zamani Boris Johnson, ambaye alijiuzulu kwa kashfa msimu huu wa joto, ameibuka kama mgombea anayependekezwa na baadhi ya wabunge ili kuibua hisia, kama haiwezekani, kurejea katika mstari wa mbele wa siasa za Uingereza.
